Regionalna konferencija za mlade “Izazovi zapošljavanja za mlade u promjenjivoj ekonomiji Zapadnog Balkana”
Sarajevo 06-07.04.2006.
Svaka cetvrta osoba u svijetu danas je u grupi izmedu 15-30 godina.Prema procjenama UN-a to je maksimalan broj mladih ljudi koji ce ikada biti u svijetu. Jedan od najvecih izazova za populaciju mladih globalno upravo je zapošljavanje. U EU danas procenat nezaposlenosti krece se do 15% dok u SEE regiji taj procenat dostiže nivo od 31,38%. Mladi do 25 godina života su 2,5 puta više nezaposleni nego njihove starije kolege.
60-80% mladih iz regije SEE žele otici a najugroženija je upravo ona populacija mladih koja ima SSS spremu.
Mladi u ovoj regiji jako slabu su zastupljeni u izvršnoj i zakonodavnoj vlasti. Koliko su uopšte bitni za svoje države govore podaci o tome koliko svake nominalne vlade ulažu u ovu populaciju i koliko se brinu o njoj.Tako je npr. U BiH tek prije nepuna tri mjeseca uopšte formirano tijelo za pitanja mladih.
FIET/UNI Projekta za BIH je kao dio svojih aktivnosti u 2006 a uz pomoc svojih kolega iz Sindikata finansija Finansforbundet Švedska i Sindikata trgovine,PAM,Finska odlucio okupiti mlade sindikalne aktiviste iz sektora finansija i trgovine iz regije Zapadnog Balkana kako bi im pružio priliku da razmjene svoja iskustva, diskutuju o izazovima koji se pred njih postavljaju kao clanove sindikata i uopšte kao mlade u promjenjivim ekonomijama a kakvi su tranzicija,rad u neformalnom sektoru, teški uslovi rada koji ne ostvaljaju skoro nimalo prostora za privatan život ali i doobrazovanje.
Na konferenciji se okupilo 30 mladih sindikalista iz BIH,Hrvatske,SCG,Makedonije a njima su se pridružile i kolege iz Finanforbundeta Švedska koji su svojim doprinosom povukle paralelu izmedu stanja mladih u EU i ovoj regiji.
ZAKLJUČCI REGIONALNE KONFERENCIJE MLADIH:
- U zemljama ove regije mladih do 30 godina života u sindikatu ima nedovoljno i taj se broj krece od 10% do 17%Najveci problme prilikom organizovanja mladih u sindikat je nezainteresovanost mladih kao globalni problem ali i predrasude koje populacija mladih ima o sindikalnom pokretu u ovoj regiji.Problemi prilikom organizovanja u svim sindikatima ove regije su gotovo identicni i uglavnom su zasnovani na otežavajucim okolnostima koje su specificne za neformalni sektor, a mladi najviše zaposljenje pronalaze upravo u ovom sektoru. Sindikalne strukture svake od prisutnih zemalja trebaju maksimalan fokus svojih aktivnosti usmjeriti prema organizovanju mladih i to preko raznih specijalno dizajniranih i osmišljenih kampanja.
- Organizovanje je ocjenjeno kao prioritet u svim sindikatima ciji su predstavnici bili prisutni na konferenciji.Organizovanje u multinacionalnim kompanijama zahtjeva i dobru povezanost sindikata ove regije,stoga,buduci angažman kako samih sindikata tako i UNI-ja kao federacije kojoj oni pripadaju treba biti usmjerena na efektivnom umrežavanju mladih organizatora ove regiji kako bi se kreirala zajednicka strategija organizovanja u multinacionalnim kompanijama ali i uopšte. Uzimajuci u obzir, slabu finansijsku moc sindikata,ucesnici ocekuju i nadaju se podršci njihovih kolega iz Evrope i svijeta okupljenih u UNI.
- Kad je rijec o mladim u odlucujucim tijelima sindikata, ucesnici konferencije su napravili detaljan pregled trenutne situacije koja je donekle jako slicna i zasniva se uglavnom na mladima okupljenim u Sekcije mladih i to tako da preko njih imaju pravo glasa u tijelima sindikata. Medutim, nezainteresovanost za aktivan angažman,nedostatak slobodnog vremena kao i loš imidž koji sindikati imaju u ovom regionu još uvijek drži mlade podalje od ostvarivanja karijere u sindikatu te samim tim i od aktivnog angažmana. U narednom periodu mladi ce nastojati afirmirari svoje kolege kako bi uzeli aktivno ucešce u radu sindikata ali i u njegovom upravljanju. To bi trebao biti jedan od osnovnih prioriteta prema kojem bi trebalo usmjeriti buduce zajednicke aktivnosti.
- Ucesnici konferencije razmatrali su i svoje ucešce u globalnom sindikalnom pokretu ali i saradnju izmedu svojih sindikata u regiji Zapadnog Balkana. Osnovna razlika izmedu populacije mladih u sindikatima Evrope u odnosu na sindikate SEE zemalja je u tome što se sindikati Evrope suocavaju sa izazovom kako organizirati mlade u svoje strukture a u cilju zadržavanja postojeceg visokog nivou usluga svome clanstvu, dok se istovremeno sindikati SEE zemalja grcevito bore za svoje clanstvo kako bi na taj nacin omogucili efektivnu i funkcionalnu bazu za pružanje usluga svom clanstvu, te na taj nacin promjenili negativan imidž o sindikalnom pokretu nakon njegove tranzicije proteklih godina.
- Ova regija je veoma bitna za globalni sindikalni pokret što dokazuje i cinjenica da je predstavnik ispred ove regije u Izvršnim komitetima UNI mladih i UNI Trgovine. Potencijal koji ova regija ima u mladom clanstvu kao i entuzijazam i volja za rad koja je nepobitna zahtjeva i veci angažman mladih ove regije u UNI-ju.Nažalost, finansijski slabi sindikati nisu u mogucnost sami podržati svoje predstavnike te se stoga ucesnici konferencije nadaju podršci svojih kolega iz sindikata Evrope apelujuci na njihovu solidarnost kako bi se glas mladih sindikalista SEE zemalja cuo u globalnom sindikalnom pokretu.
- Svi predstavnici su izrazili svoju zahvalnost kako samim sindikatima koji su omogucili ovu konferenciju (PAM,Finska i Finansforbundet,Švedska) tako i sindikatima i UNI Mladima koji su dosada podržavali njihove sindikalne aktivnosti.
- Samo globalna akcija može biti pravi odgovor na sve prisutnije promjene na tržištu rada uopšte i ucesnici konferencije su više nego svjesni svoje uloge u njoj.
- Ucesnici konferencije su izrazili spremnost i volju za dalji aktivan zajednicki angažman u cilju povecanja broja mladih u sindikalnom clanstvu,njihovog aktivnog angažmana u odlucujucim i upravnim tijelima sindikata kao i njihovu promociju u globalnom sidnikalnom pokretu.Samo uspostavljanje efektivne ali i sistemske mreže može to omoguciti.Upravo stoga, ucesnici i shvataju ovu konferenciju kao prvi korak na uspostavljnju mreže mladih sindikalista iz sektora finansija i trgovine regije Zapadnog Balkana. Ta mreža zavisi prije svega od licnog angažmana svakog njenog clana ali umnogome i od podrške od strane UNI Mladih te srodnih sindikata, cemu se ucesnici ove konferencije i iskreno nadaju.
- Ucesnici konferencije su izrazili svoju punu podršku nastojanjima mladih ljudi u Francuskoj i poželjeli im uspjeh u njihovoj borbi za osiguranje svojih prava na zapošljavanje.
- U neformlanom druženju tokom cijele konferencije ucesnici su i na mladima svojstven nacin udarili temelje buduce zajednicke saradnje.